İslam Fıkhi Ansiklopedisi

“Avret” sözlükte, gedik gibi yerlerdeki aralık ve kendisinden fesat ve zarar beklenen şey anlamındadır. (el-Harasî ‚Alâ-muhtaşar-i Seydî Halîl 1/244.) Insanın avret bölgesine “avret” denmesi, görülmesiyle fesat ve kötülük ortaya çıkacağı içindir. Yoksa “avret”, çirkinlik anlamındaki “aver” kelimesinden türemis değildir. Çünkü ...

Genel kaide olarak; “bakılması helâl olan yere dokunmak da helâldir.” Bundan sadece erkeğe göre yabancı kadınlar istisna edilir. Meselâ erkek, Hanefi mezhebine göre yabancı bir kadının eline ve yüzüne belli şartlarla bakabildiği halde, dokunması caiz değildir. Buna göre:Kadınla musâfaha, kadın ...

Bakma konusunda kâfir kadın da müslüman kadın gibidir. Ancak kâfir-kadının saçına bakılabileceğini söleyenler de vardır. Süfyanü’s-Sevri, (Mü’minlerin kadınlarına…) (en-Nûr 24/31) ayetini delil tutarak, zimmî kadınların ziynetlerine bakmakta mahzur yoktur. Bunun yasak olması fitne endişesindendir, haram olduğundan değildir, der. (M.Ali es-Sâbûni, ...

Avret konusunda diğer mezheplerden yararlanılabilir mi? Açılma konusunda dört mezhebin dışındaki mezheplerde farklı görüş var mıdır? (Sia ve Zâhiriyye gibi) Avretin sınırları konusu naslarla sabit olduğu için, dört mezhebin dışındaki mezheplerde de durum aşağı yukarı aynıdır. Zâhiriyye mezhebi’nde, yabancı erkeğe ...

Bir miras hukuku terimi olarak avliye: Hisseleri ayet ve Hadislerde belirlenen ashabu’t-ferâizin hisseleri toplamı, asıl meselenin ortak paydası (mahreci)’ndan büyük çıkarsa böyle meseleye “avl veya avliye” denir. Burada hisseler toplamı mahrec kabul edilerek, bu eksiklik her vârise hissesi oranında yansıtılır. ...

Avın helal olması için şu şartların bulunması lazımdır: 1- Avcının bulunması. Bir köpek kendiliğinden bir avı yakalayıp öldürürse helal değildir. 2- Avcının müslüman veya kitabı olması. 3- İhramda olmaması. 4- Yaralayıcı bir alet almak veyahut avcı olan hayvanı göndermek. 5- ...

İlletler, bozukluklar, kazalar ve sakatlıklar gibi anlamlara gelen “arıza” kelimesinin çoğulu. Fıkıh’da insana ârız olup vazifesini yapmaya engel olan şeylere avârız denir. Meselâ hastalık, yolculuk, gebelik, emziklilik, şiddetli açlık ve susuzluk ve yaşlılık gibi özürler insanın orucu yemesini mubah kılan ...

Av hayvanlarını vurduktan sonra içleri doldurularak vitrinlerde saklanması caiz midir? Bizzat bu konu hakkında gelen bir nas bilmediğimizden bunun için haramdır diyemeyiz. Ancak mes’elenin başka boyutlarına baktığımızda bunun mekruh, hatta harama yakın bir mekruh olduğunu söyleyebiliriz. Şöyle ki, resmin gölgeli ...

Eti yenilsin, yenilmesin yaratılışı icabı vahşî olup insandan kaçan hayvana av; böyle bir hayvanı kaçmaz hale getirip yakalamaya da “avlama” denir. Islâm’da gerek kara ve gerekse deniz hayvanlarını avlamak mübahtır. Kur’an-ı Kerîm’de şöyle buyurulur: “Size temiz olanlar helâl kılındı. Allah’ın ...

İslam dini hakkı savunup zulmü kaldırmak için kuvvette büyük bir itina gösterip müslümanların zamanın silahlarıyla silahlanmalarını emrediyor. Cenab-ı Hakk buyuruyor: “Düşmanlara karşı kuvvet ve (cihad için) bağlanıp beslenen atlar, hazırlayın” (el-Enfat). Peygamber (sav) de şöyle buyuruyor: “Dikkat kuvvet atıştır, dikkat ...

Hiçbir ilâh kabul etmeyen, Tanrıtanımaz felsefi doktrinlerin ortak adı. Sistemleştirilmiş bir ekol oluşturulmaksızın filozoflardan bir bölümünce benimsenmiş olan bu anlayış, doğrudan doğruya tanrının varlığını inkâr üzerine kuruludur. Bu özelliğiyle de benzer yanlar taşıyor olsa da- tanrının varlığını ya da mahiyetini ...

Itiraf etmek gerekir ki, Türkiyeli müslüman ve inançlı bayanlar ateist (ilâh tanımaz) bayanlardan genellikle daha kültürsüz. Aksine, tam aksi olmalıydı. Çünkü dinimiz câhilligi kabul etmiyor, ilmi emrediyor. Ama bu suç biraz da hanımlarımızın kendilerinin değil, onların inançlarına ters düşmeyecek biçimde ...

Kur’an-ı Kerîm’de atlardan savaş aracı olarak söz edilir. Allah, binmeniz ve süs hayvanı edinmeniz için atları, katırları ve merkepleri yarattı” (en-Nahl, 16/8). Hz. Peygamber, Kur’an’da haram olduğu bildirilen hayvanların dışında, bazı hayvan isimleri vererek veya vasıf larını belirterek bu konuda ...

At, deve, bisiklet ve motor gibi vasıtararla yarışmak sünnettir. Zira bunlar, cihadın vesileleridir. Hatta Şafii ulemasından İmam Zerkeşi “Bu gibi vasıtalarla yarış yapmak ve yarış tertip ettirmenin vacib olması gerekir” diyor. Enes’den rivayet edilmiştir: “Peygamber (sav)’in “Azba”isminde bir devesi vardı, ...

Kamerî ayların ilki olan Muharrem’in onuncu günü. Âşûre günü adını alan bu günde oruç tutulurdu. Âşûre orucu denen bu oruç, İslâm’dan önce Araplar’ca bilinirdi. Âşûre kelimesinin İbrânice aşûr’dan geldiği ve o günde Araplar’ın oruç tuttuğu dikkate alınırsa, kelimenin bütün Sâmî ...

Ben bir asker olarak namazlarımı eda etmeye çalışıyorum. Fakat bazıları bana işte bir saat nöbet bilmem kaç senelik ibadete bedeldir, namaz kılmasan da olur diyorlar. Aynı kişiler geçen Ramazan ayında da, sen hem askerlik yapıyor hem oruç tutuyorsun? Halbuki sen ...

Bazı zayıf kaynaklarda, bu şekilde, bazılarında da biraz farklı olarak: “Her kim âşık olur ve askını gizler de iffet ve sabır gösterirse, Allah onu bağışlar ve Cennete koyar”(Hadîsin bütün kaynakları için bk. Muhammed Abdülkâdir Atâ, el-Gummâ’ale-llümmâz üzerine tahkîk 216) şeklinde ...

İslam’ın çıkışından bu yana, değişik dönemlerde araziler için farklı uygulamalar görülmüş ve bunlar hukukî statülerine göre çeşitli isimler almıştır. Mülk, mîrî, haraç, öşür, vakıf, metrûk, mevat (ölü) arazi bunlar arasındadır. Yine mîrî arazinın kullanım şekillerinden olan tımar, zeâmet ve has ...