El Bâki esmasının lügat anlamı:
Fena (yokluk ve ölüm) fiilinin zıddı olan el-Bâki ismi; sebat ve devam etmek, kesintiye uğramadan, geleceğe doğru sürüp gitmek, ölümsüz olmak, herhangi bir değişikliğe uğramamak anlamlarına gelmektedir. Bâki ismi Kur’an’da bu şekilde Rabbimiz için kullanılmamış, meşhur Esma-i Hüsna hadisinde zikredilmiştir.
El Bâki esmasının ıstılah anlamı:
- El Bâki; varlığı için herhangi bir yokluk söz konusu olmayandır.
- El Bâki; ölümsüz olan ve hiçbir değişikliğe uğramayandır.
- El Bâki; varlığının sonra ermesi düşünülemeyen, ebedi olandır.
- El Bâki; özellikleri, hakimiyeti, sultası ve melikliği daim olandır.
El Bakî esmasının Kur’an içerisinde incelenmesi:
1-Rabbimiz için şu şekilde kullanılmıştır:
“Yeryüzünde bulunan her canlı yok olacaktır. Ancak azamet ve ikram sahibi Rabbinin zatı bâki kalacaktır.” (Rahman 26-27) “…Allah en hayırlı ve en sürekli olandır.” (Taha 73)
“…O’nun zatından başka her şey helak olacaktır..” (Kasas 88)
2-Rabbimizin rızkının ve mükâfatının bâki olması anlamında şu şekilde kullanılmıştır:
“Size verilen şeyler dünya hayatının geçim vasıtası ve debdebesidir. Allah katında olanlar ise daha hayırlı ve daha kalıcıdır. Hâlâ buna aklınız ermeyecek mi?” (Kasas 60)
“Sizin yanınızdakiler tükenir, Allah’ın katındaki ise bâkidir. Elbette sabredenlere yapmakta olduklarının en güzeliyle mükâfatlarını vereceğiz.” (Nahl 96)
3-Ahiret yurdunun bâki olması anlamında şu şekilde kullanılmıştır: “Fakat siz, ahiret daha hayırlı ve daha devamlı olduğu halde dünya hayatını tercih ediyorsunuz.” (A’la 16-17) 349
4-Ahiretteki azabın kalıcı olması anlamında şu şekilde kullanılmıĢtır:
“…Elbette ahiret azabı daha şiddetli ve daha kalıcıdır.” (Taha 127)
El Bâki esmasının bize yüklediği görev ve sorumluluklar:
1-Mezar taşlarına ibret alınması amacıyla “Huve’l-Bâki” yazılır. “Sadece Allah bâkidir.” Bu söz bizim şiarımız olmalıdır. Allah’ın bâki, kendimizin ise ölümlü olduğunu bilmek bizi ahirete daha güzel hazırlanmaya sevk edecektir. Ölümü hatırlamak, mü’minin kalbinin ve dilinin vazgeçilmez tesbihi olmalıdır. Ölümü hakkıyla hatırlayan bir kimse, gününü en güzeliyle geçirmeye gayret eder. Boş işlerle uğraşmak yerine, mizanda kendisine sevap yönünden ağırlık yapacak olan amellerle ilgilenir. Ölümü hakkıyla hatırlamak, kişinin iyiliğine delalettir.
Rasulullah (s.a.v)‟ın yanında bir adamdan övgüyle söz edildi. Rasulullah (s.a.v):
- Ölümü hatırlama konusunda ne durumdaydı? diye sordu.
- Çok fazla hatırlamazdı, dediler. Bunun üzerine Rasulullah (s.a.v):
- Öyleyse söylediğiniz gibi biri değilmiş, buyurdu.”(405)
2- Dünya süsüne ve ziynetine aldanıp kalıcı ahiret hayatını unutmamalıyız. Kendi elimizde bulunan nimet ve imkânlardan daha çok, Allah’ın katındakilere güvenmeli ve onlara ümit beslemeliyiz. Dünyadan gelecek bir hayırdan çok, Rabbimizden gelecek hayırlara istekli olmalıyız. Dünyanın, söylenildiği gibi gerçekten üç günlük olduğunu bilebilsek musibetler ve sıkıntılar bizi bu kadar yıkmaz. Gözümüz hep Rabbimizin katında kalıcı ve daim olan nimetlerde olur.
3-Yaşadığımız şu hayatta arkamızda kalıcı salih ameller bırakmalıyız.
“Mallar ve oğullar dünya hayatının geçici süsüdür. Ölümsüz olan iyi işler ise Rabbinin nezdinde hem sevapça daha hayırlı, hem de ümit etmeye daha layıktır.” (Kehf 46)
Öyleyse ümit besleyeceğimiz, sevap bekleyeceğimiz ölümsüz salih ameller işlemeliyiz. Bizden geriye salih ve ölümsüz bir hatıra kalmalı.
El Bâki Ebced değeri ve zikir saati:
El Bâki İsminin zikri(113) adettir.Zikrin saati Güneş; zikir günü Pazar‘dır.
El Bâki Esmasının Fazileti ve Faydaları
- EL-BAKİ ismini saatinde ve verilen miktarda okumaya devam eden kimse,dilediğine ulaşır.
- Manevi birliktelik,din-iman kardeşliği ve hizmet amacına yönelik olarak bu ismin tertibini yerine getirenler hayret verici güzel sonuçlara ulaşırlar.
- Dünyalık elde etmek için de bu ismin zikrinden yararlanırlar.
Kaynak
405 Ebu Nuaym/Hılyetu‟l-Evliya 7/299.